تعداد المان کمتر مساوی نتیجه بهتر
روند میکس کاهشی
در دنیای میکس موزیک دیجیتال، یک قانون کلی وجود دارد که فرار از آن ممکن نیست: همیشه میزان Headroom یک مقدار ثابتی میباشد! وقتی این میزان 0dB Full Scale (FS) باشد، دیگر روی موزیک بیت ندارید. حال اگر این مورد را نادیده بگیرید، چه اتفاقی میافتد؟ مسلما این قضیه موزیک را از بین میبرد. حال سوال این است که چگونه هنگام میکس موزیک، هدروم را کنترل کنیم؟ هر زمانی که فیدرها را فشار میدهید یا روی اکولایزر فرکانسی را تقویت میکنید در واقع دارید از Headroom تغذیه میکنید.
راه حل چیست؟ به جای اینکه برای بلند کردن آهنگ یک fader را به بالا فشار دهید، بقیه را پایین بیاورید تا وضوح آهنگ نمایان شود. به جای اینکه برای تاکید کردن روی بعضی فرکانسها، آنها را با یک اکولایزر تقویت کنید، فرکانسهایی را که نمیخواهید از بین ببرید تا آنها که مد نظرتان است راحت تر به گوش برسند. و از آنجایی که به طور طبیعی هر Track میخواهد که هدروم را از بین ببرد، المانهای خود را اولویت بندی کنید و با توجه به اهمیت هر یک میکس را انجام دهید.
هدروم چیست و چه کاربردی دارد؟
به زبانی ساده، هدروم تفاوت بین بالاترین پیک موزیک و پایینترین آن یعنی 0dBFS (dB Full Scale) میباشد. بالای 0dBFS یعنی همان حالت clipping، که به حالتی میگویند که صدا دارای دیستورشن دیجیتالی و به هم ریخته است. حال مقیاسها بر حسب سلیقه ممکن است متفاوت باشد، اما به طور معمول بهتر است که همه trackها روی سطح ثابتی باشند. میزان متوسط (RMS) که تقریبا حدود -18dB میباشد، میتواند نتیجهای عالی به دنبال داشته باشد. این روش یک راه محافظه کارانه است که به شما اطمینان میدهد حتی در صورت استفاده از پلاگین روی موزیک، پیک آهنگ از 0dBFS فراتر نمیرود.
روند میکس کاهشی

اولویتهای خود را مشخص کنید
عموما همه تکنسینهای کم تجربه، همگی یک اشتباه رایج را انجام میدهند و آن این است که برای بلندتر کردن صدای یک آهنگ هدرووم موزیک را از بین میبرند. دیگر هیچ فضایی در موزیک آنها باقی نمیماند. پس چه باید کرد؟ دو روش برای بالا بردن ولوم موزیک وجود دارد، یا میتوانید خود ولوم را زیاد کنید یا اینکه یک گزینه دیگر را پایین بیاورید. اگر هدرووم کمی دارید، روش اول قطعا موزیک شما را از بین میبرد. از طرف دیگر روش دوم، بهترین راهی است که فضای موزیک را بین trackها تقسیم میکند.
این که تصمیم بگیرید قرار است تمرکز خود را روی کدام یک از عناصر موزیک قرار دهید، مسئلهای است که از اهمیت بیشتری برخوردار میباشد. پس از آن، فرکانسهایی را که در همان بازه فرکانسی قرار دارند را حذف کنید. حال این کار را یا با کم کردن ولوم آنها انجام دهید یا هرکدام را pan کنید و یا روی آنها اکولایزر قرار دهید.
برای trackهایتان فضا ایجاد کنید
اکولایز کردن فرکانسها یکی از مهمترین مراحل میکس موزیک میباشد. در واقع با این کار برای trackهایتان فضا ایجاد میکنید. اما باید مراقب هم باشید، چراکه از طریق همین اکولایزر هم میتوانید به آهنگ آسیب بزنید. خیلی طبیعی است که برای اینکه آنچه را که مد نظر دارید بهتر بشنوید، فرکانسها را تقویت کنید. مثلا صدای kick drum به اندازه کافی بلند نیست و شما فرکانسهای پایین را تقویت میکنید یا صدای وکال آنطور که باید واضح شنیده نمیشود و شما فرکانسهای مید را بالا میبرید.
خب همه این کارها اشتباه هستند. به لطف پدیدهای به نام ” frequency masking” (پوشش فرکانسی) ممکن است به کل نیازی نباشد که هیچ فرکانسی را تقویت کنید. گاهی فرکانسهای مشابه در یک track ، فرکانسهایی را که روی track دیگر در نظر دارید پنهان میکنند. اگر این فرکانسها را از روی تجهیزاتی که از طریق آنها تولید میشوند کات کنید، فضای مورد نیازی که احتیاج دارید تا track روی موزیک نمایان شود را به دست خواهید آورد.
فرکانسهاس low و low-mid فرکانسهایی هستند که در پدیده پوشش فرکانسی صدق میکنند. اینها باعث به هم ریختن و گنگ شدن موزیک میشوند. این جا زمانی است که یک فیلتر highpass کاربرد خود را نشان میدهد. با حذف فرکانسهای بسیار پایین ( از 100 هرتز تا به پایین) روی هر وسیلهای بهجز کیک درام و بیس، میتوانید به حد کافی روی موزیک فضا ایجاد کنید.

به طور مشابه برای فرکانسهای low-mid نیز از یک پلاگین EQ مانند FabFilter Pro-Q استفاده کنید. روی هر track که صدای بدی دارد و مبهم به گوش میرسد یک اکولایزر بگذارید و بین بازه 250Hz–500Hz فرکانسها را تقویت کنید.
روند میکس کاهشی

هرچیزی را که نمیخواهید، حذف کنید
بروس لی، استاد کنگ فو به شاگردان خود آموخت تا هر چیزی را که احتیاج ندارند از بین ببرند، شما نیز باید همین فلسفه را رو میکس موزیک به کار ببرید. مثلا از خودتان بپرسید که آیا واقعا به 24 track ضبط شده از گیتار روی موزیک احتیاج خواهید داشت؟ آیا استفاده از synth pad آپشن خاصی به موزیک اضافه میکند؟
اگر میبینید که قرار دادن یک المان روی موزیک کار سختی است و یا فکر میکنید که ممکن است دیگر المانها را تحت پوشش قرار دهد، از خودتان بپرسید که آیا واجب است که چنین عنصری در موزیک شما وجود داشته باشد؟ وقتی که یک track را بیصدا (mute) میکنید، آیا اینطور به نظر میرسد که چیزی جا افتاده است؟
آیا موزیک بدون آن زیباتر شنیده میشود؟ مثلا یک بار در میکس یک موزیک هارد متال، ریتم high-gain ساز گیتار به جز آنکه المانهای سینت را که پایه اصلی موزیک بودند، میپوشاند فایده دیگری نداشت. چون وجود این فرکانسها کاملا بی فایده بود، به راحتی گیتار را mute کردیم. در آخر میکس نهایی صدایی بسیار زیبا و رضایت بخشی پیدا کرد.

نتیجه گیری
در طی این مقاله فقط به یکی از مسائل پیچیدهای که در میکس موزیک وجود دارد، اشاره کردیم. اما توجه کنید که این مطالب بسیار کلی گفته شدند و شیوه برخورد با هر یک میان متخصصین متغییر و متفاوت است.