راهنمای خرید آمپلیفایر گیتار اِلکتریک
با وجود آمپلیفایرهای مختلف گیتار در ابعاد و شکلهای مختلف، انتخاب آمپلیفایر درست ممکنه یکم گیج کننده و سخت باشد. شما از خودتان بپرسید آمپلیفایر از نوع هِد (Head) بهتر است یا کمبو (Combo)؟ سالید اِستیت (Solid State) یا تیوب (Tube)؟ و در ضمن، به چه قدر قدرت (Power) برای نوع فعالیت نیاز دارید؟ چه نوع اِسپیکری خوب است؟ اِفکتهای لوپ چیست و آیا به آنها نیاز خواهیم داشت؟ برای رسیدن به جواب این گونه سوالات، خواندن این مقاله و مشاوره خرید، به شما کمک خواهد کرد.
آمپلی فایر هِد (Head)، کابینت (Cabinet) و یا کمبو (Combo)؟
آمپلیفایرها معمولا در دو نوع پیکربندی تولید میشوند. در حالت اول، آمپلیفایر گیتار میتواند یک واحد مستقل باشد، که تنها شامل پریآمپلیفایر و توان آمپلیفایر است؛ که این نوع پیکربندی با نام هِد (Head) شناخته میشود. همچنین در حالت دوم، یک آمپلیفایر میتواند کابینت (Cabinet) همه کارهای باشد، که دارای پریآمپلیفایر، توان آمپلیفایر، و یک اِسپیکر است، که این پیکربندی را با نام کمبو (Combo) میشناسند.
هِدها در مقایسه با کمبوها سبکتر هستند و حمل آنها آسانتر میباشد. با این گفته، هِدها به یک اِسپیکر جداگانه نیاز دارند. و این یعنی شما باید در مواقع جابهجایی، یک جعبه اضافه دیگر را نیز حمل کنید. اما از طرفی نکته مثبت آن این است، که شما میتوانید تقریبا از هر اسپیکر دلخواهی استفاده کنید. در نهایت، یک هِد همراه با یک عدد اِسپیکر، با نام هَف اِستک (Half Stack) شناخته میشود؛ و این در حالی است که، یک هِد با دو عدد اسپیکر را، با نامهای اِستک (Stack) و یا فول اِستک (Full Stack) میشناسند.
کمبوها به طور کلی به دلیل داشتن اِسپیکر داخلی از یک هِد سنگینتر میباشند. اما نکته مثبت آن این است که، شما فقط یک جعبه را حمل خواهید کرد. اگر چه شما به اِسپیکر از قبل تعبیهشده محدود هستید، ولی آن اِسپیکر به طور خاص برای چنین آمپلیفایری انتخاب و طراحی شده است؛ که در نهایت صدای عالی، و بدون زحمت برای پیدا کردن یک کابینت و اِسپیکر دیگر را، در اِختیار خواهید داشت.
سالیت اِستیت (Solid State) یا تیوب (Tube)؟
بیشتر آمپلیفایرها بر اساس مَدار خود، در دو دسته و گونه قرار معرفی میشوند: سالید اِستیت و تیوب. آمپلیفایرهای سالید اِستیت از ترانزیستورها برای بخشهای پریآمپ و قدرت خود استفاده میکنند. از طرف دیگر معمولا وزن کمتر و سبکتری دارند، و به دلیل آن که به ندرت به تعمیر و تعویض نیاز پیدا میکنند، به راحتی میتوان به آنها اعتماد کرد.
همچنین غالبا دارای صوتی واضح میباشند، اگرچه آمپلیفایرهای سالید اِستیت با حجم صدای بالا (High-Gain) بسیاری وجود دارند. آمپلیفایرهای سالید اِستیت در میان نوازندگانی که به دنبال صوتی تنومند و قابل اعتماد میگردند، بسیار محبوب است؛ تا در نهایت نوازندگان را در تورها و کنسرتها همراهی کنند. این در حالی است که مدلهای سالید اِستیت در سال های گذشته، آمپهای کم هزینه و فقط برای تمیرین (تمرینی) بودهاند؛ اما در حال حاضر دیگر چنین نمیباشد. شما حتما آمپلیفایرهای سالید اِستیت بسیاری با سطح بالا، در تورها و کنسرتهای جهانی، و در هر کجای دنیا پیدا خواهید کرد.
آمپلیفایرهای تیوب از فضاهای خالی لامپ (دریچهها) در بخش پریآمپ و برق خود استفاده میکنند. بیشتر نوازندگان گیتار، آمپلیفایرهای تیوب را به خاطر صوت گرم و همچنین صدای دیستورتشان ترجیح میدهند. آمپهای تیوب معمولا صدای بلندتری نسبت به سالید اِستیتها با همان میزان وات دارند، و احساس قطعی را ارائه میدهند که شما از آمپهای سالید اِستیت دریافت نخواهید کرد. با این گفته، آمپلیفایرهای تیوب معمولا شکنندهتر از آمپلیفایرهای سالید اِستیت هستند. در ضمن، کیفیت تیوبها بعد از چند وقت ممکن است فاسد شوند، در نتیجه تیوبها گهگاهی نیاز به تعویض دارند.
در نهایت، ترکیب بهترین آنها در یک پکیج، آمپلیفایرهای هیبریدی (Hybrid) هستند که از یک تیوب واقعی در پیوند با بخش برق سالید اِستیت استفاده میکنند. همچنین بیشتر آمپلیفایرهای هیبریدی از بخش پریآمپ یک آمپ تیوب، و از مدار یک آمپ سالید اِستیت در بخش برق استفاده میکنند، که در نتیجه بتوانند صوتی بلند و بدون نیاز به استفاده از تیوبهای فاسد تولید کنند.
پس، آیا شما باید یک آمپلیفایر سالید اِستیت بگیرید یا یک آمپلیفایر تیوب؟ جواب شما “بله” میباشد. به طور کلی، چه شما آمپلیفایر سالید اِستیت یا تیوب و یا هیبریدی بگیرید، هر کدام نکات مثبت و منفی خود را دارند، و شما باید آمپلیفایری را انتخاب کنید که مناسب شما است و از عقیده و نظر دیگران به انتخاب خود نهراسید.
به چه مقدار قدرت (توان خروجی) نیاز دارم؟
بیشتر نوازندگان گیتار موقع خرید یک آمپلیفایر جدید، به میزان وات و قدرتی که نیاز دارند توجه میکنند. این مبحث یک توضیح بسیار ساده دارد: در واقع میزان قدرت و وات مورد نیاز شما، به اندازه و ابعاد مکانی که در آن اجرا خواهید کرد بستگی دارد.
برای مکانهای هم اندازه کلاب و یا حتی سالنهای کوچک، آمپلیفایرهای کمبو امروزی، امکانات کافی را برای ارائه قدرتی که نیاز دارید تا صدای خود را به گوش همه برسانید در اختیارتان قرار میدهد. اگر هدف شما داشتن قدرت صوتی بسیاری است تا مکانی در ابعاد یک استادیوم و یا حتی یک تالار بزرگ را پُر کند؛ پس سوالی باقی نمیماند که شما باید یک مجموعه اِستَک (Stack) پر قدرت، که شامل یک کابینت (Cabinet) با ابعاد حداقل چهار عدد اسپیکر ۱۲ اینچی، و یک هِد (Head) با توان خروجی ۱۰۰ وات را دارا میباشد، در اختیار داشته باشید. با این حال، برخی از نوازندگان همچنان یک آمپ کوچک مانند Vox AC30 را به خاطر صوت خاصی که دارد ترجیح میدهند. در واقع آنها به آمپلیفایر یک میکروفون وصل میکنند و صدای آن را از یک سیستم اجرای زنده عبور میدهند.
به یاد داشته باشید هنگام نوازندگیهای پر سر و صدا و خشن، به دلیل نحوه تولید هارمونیکها، آمپلیفایرهای تیوب غالبا صدای بلندتری نسبت به آمپلیفایرهای سالید اِستیت، با همان میزان قدرت و وات، تولید خواهند کرد. اما این بدان معنا نیست که آمپهای تیوب صدای بلندتری از آمپهای سالید اِستیت دارند، بلکه گوشها و مغز ما به دلیل نوع دیستورشن متفاوتی که در هرکدام از مدلها تولید میشود، آن را در نهایت به عنوان صوت و صدای نهایی میشنوند. میزان قدرت و وات، تنها دلیل اصلی تعیین میزان و بلندی صدای یک آمپلیفایر گیتار نمیباشد، بلکه اِسپیکرها نیز نقش بسیار مهمی را در این زمینه بر عهده دارند.
اِسپیکر آمپلیفایر: آیا ابعاد معیار مهمی است؟
هر کدام از ابعاد مختلف اِسپیکرها صدای متفاوتی را تولید میکنند. اِسپیکرهای کوچک میتوانند فرکانسهای بالای بیشتری نسبت به اسپیکرهای بزرگ تولید کنند؛ به همین دلیل است که تویترها (Tweeter) کوچکتر، و ووفرها (Woofer) بزرگتر هستند. همچنین تفاوتهایی بین طراحی یک کابینت پشت باز (Open-Back Cabinet) و یک کابینت پشت بسته (Closed-Back Cabinet) وجود دارد، و به همین دلیل است که آمپلیفایرهای خاص، مانند Bassman در ابعاد چهار عدد ووفر ۱۰ اینچی همراه با کابینت پشت باز، نسبت به Bassman در ابعاد دو عدد ووفر ۱۲ اینچی همراه با کابینت پشت بسته، صدای متفاوتی را تولید خواهد کرد. و حتی اگر اِسپیکرها در یک ابعاد باشند، همچنان تفاوت نوع کابینتها میتواند ویژگیهای صوتی متفاوتی را ارائه دهد.
اِفکت ریورب، اِفکتهای داخلی، اِفکتهای لوپ
آمپلیفایرهای گیتار میتوانند قابلیتهای اضافه داشته باشند، مانند ریورب، و یا اِفکتهای داخلی دیگر همچون اِفکتهای لوپ، تغییر و سوئیچ کانال و غیره. ریورب یک محیط مصنوعی (مانند صدایی که در یک اتاق تولید میشود) با استفاده از لرزش فنرها (Spring Reverb) و یا پردازش دیجیتالی (Digital Reverb) میسازد. نوازندگان گیتار از ریورب برای اضافه کردن بُعد به اجرای خود استفاده میکنند. آمپلیفایرها میتوانند اِفکتهای داخلی دیگری نیز داشته باشند، مانند ترمولو (Tremolo)، که هم میتواند تیوب محور و یا به صورت دیجیتالی تولید شود، که درواقع یک تغییر چرخهای در دامنه طول زمان میباشد. ترمولو (Tremolo) یک اِفکت متداول دیگر است که نقش مهمی در صوت و صداهای آمپلیفایرهای قدیمی (Vintage) دارد. همچنین بیشتر آمپلیفایرها دارای اِفکتهای دیجیتالی داخلی، مانند دیلِی (Delay) یا اِکو (Echo)، مدولاسیون (Modulation)، کمپرسور (Compression) میباشند.
تغییر و سوئیچ کانال به شما اجازه تغییر ما بین کانالهای مختلف پریآمپ را میدهد، که رفتن از تُن و صداهای واضح و خام، به یک صوت دیستورت، معمولا از طریق فوت سوئیچ (Footswitch) صورت میگیرد، که درواقع اِمکان تغییر و سوئیچ بین کانال را بدون استفاده و دخالت دست مقدور میسازد.